Om de dienstverlening van het UWV te verbeteren voor doven en slechthorenden is op 10 Maart een interessante bijeenkomst georganiseerd. Ine Klosters (Grow2Work) en Iris Wijnen (Stichting OKE) hebben het initiatief genomen om een aantal UWV medewerkers samen te brengen met dove ervaringsdeskundigen uit de doelgroep.

Een aantal onderwerpen die aan bod kwamen waren: bemiddeling bij het zoeken naar werk en de toegankelijkheid van het UWV beter maken (informatievoorziening, opleiding en aanvragen). Een belangrijk uitgangspunt was te praten mét de doelgroep en niet óver de doelgroep.

In totaal waren er acht medewerkers (diverse managers, arbeidsdeskundigen en business adviseurs) en zeven dove ervaringsdeskundigen aanwezig. Iris gaf de aftrap en gaf een toelichting over de totstandkoming van de bijeenkomst en de achtergronden. De dovengemeenschap is redelijk onbekend voor het UWV en er valt nog veel te leren. Het resultaat daarvan is miscommunicatie, gebrek aan informatie en soms zelfs onterechte afwijzingen voor doven.

Tijdens bijeenkomst vertellen een aantal mensen over hun ervaring met het UWV:

Dennis

In de tijd dat Dennis op school zat (doveninstituut in Groningen) was het nog een automatisme om een Wajong uitkering aan te vragen voor doven. Een arbeidsdeskundige van het UWV kwam dan op school met adviezen hoe dat aangepakt moest worden. Werkgevers die een persoon met een wajong uitkering in dienst nemen hebben hier voordeel aan. Daarom werd voor deze doelgroep de Wajong uitkering direct aangevraagd.

Dennis heeft sindsdien altijd een Wajong uitkering gehad. Toen hij zijn eigen bedrijf opzette, stopte zijn wajong uitkering automatisch. Hij heeft verder geen ervaringen met het UWV omdat hij prima kan werken en geld verdient met zijn bedrijf.

Jo Ann

De ervaring van Jo Ann was anders. Zij heeft veel verschillende baantjes gehad en ook veel moeite om een goede baan te vinden. Haar gemeente gaf haar het advies een Wajong uitkering aan te vragen. Zij werd echter geweigerd omdat ze genoeg werkervaring had en geen lichamelijke beperking heeft.

Gelukkig heeft Jo Ann ook goede ervaringen met het UWV. Ze wilde zo graag aan de slag gaan en werk vinden en klopte opnieuw aan bij het UWV. Tot haar verbazing maakte de medewerker waar ze contact had een uitzondering voor haar. De medewerker bood de mogelijkheid om stage te komen lopen bij het UWV in Utrecht zodat ze meer ervaring kon op doen met administratieve werkzaamheden. Na de stage is zij aangenomen als een medewerker administratief.

Jo Ann had het niet verwacht dat zij na haar stage mocht blijven werken bij het UWV maar betreurt de vreemde manier waarop het is gelopen. Uiteraard is ze nu zeer blij met haar baan!

Sandra

Sandra is momenteel acht maanden werkloos. Ondanks haar sollicitatiepogingen lukt het haar nog niet een baan te vinden. Zij is tegen veel dingen aangelopen bij het UWV. Eerst had zij een geweldige jobcoach bij het UWV in Zwolle. Met die hulp heeft zij een tijdelijk contract gekregen. Na afloop van het contract moest zij opnieuw solliciteren en riep de hulp van het UWV weer in. Nu kreeg zij een afwijzing omdat ze geen Wajong uitkering heeft. Ook de communicatie rondom haar WW uitkering loopt niet naar wens. Zij wacht nog op een reactie op de klacht die ze daarover heeft ingediend.

Welke problemen zijn er?

Om te beginnen zijn er veel regionale verschillen tussen de UWV afdelingen, waardoor mensen in dezelfde situatie op een andere manier behandelt worden. Zo kregen doven in Groningen bijna automatisch een Wajong uitkering, maar gebeurde dat in Brabant niet. Dit is ook te merken aan hoe het doelgroepenregister gebruikt wordt. Sommige doven komen hiervoor wel in aanmerking, waar andere doven in andere regio’s hier niet voor in aanmerking komen. Voor het aanvragen en krijgen van Wajong uitkeringen en doelgroepregister zijn de regels en goedkeuringen niet gelijk door landelijk.

De toegankelijkheid van de informatievoorziening van het UWV laat ook te wensen over. Iris geeft als voorbeeld een sollicitatietraining die online wordt aangeboden. Jammer genoeg is hierbij geen ondertiteling beschikbaar op die manier is het voor haar niet mogelijk deze te volgen. Op deze manier dreigt een achterstandspositie voor doven als er meer informatie of trainingen niet toegankelijk zijn. Als idee wordt er geopperd om een speciale link voor doven aan te bieden, zodat zij via de website direct in contact kunnen komen met een (doelgroep) deskundige.

Hoe kan er verbeterd worden?

Een heel belangrijk punt is dat de aanpak voor deze doelgroep landelijk gelijk getrokken moet worden. Op die manier worden alle doven en slechthorenden eerlijk en gelijk behandeld. Er wordt voorgesteld om een speciaal team van arbeidsdeskundigen (20-30) worden opgezet voor betere en gelijke begeleiding. Zo kan kennis centraal gedeeld worden en goede kaders worden afgesproken.

Dennis biedt aan om gebarenfilmpjes te maken voor de UWV website, zodat de doelgroep de informatie beter kan begrijpen. Ook stelt hij voor om een sollicitatietraining in gebarentaal te ontwikkelen, zodat doven deze ook kunnen volgen.

Claire sluit aan bij het idee voor een speciaal team van arbeidsdeskundigen. Zij kunnen een speciale training krijgen om te leren over de dovencultuur en hulp bij communicatie met doven mensen. Ook is het belangrijk om heel duidelijk te maken wat doven en slechthorenden wel en niet kunnen verwachten van het UWV. Er is veel verschil tussen verschillende mensen en er moet duidelijk zijn hoe een ieder ondersteund kan worden. Er zouden ook vertegenwoordigers uit de dovenwereld bij het UWV aan de slag kunnen gaan om het wederzijds begrip te verbeteren.

Er komt zeker een vervolgbijeenkomst waarin verder gepraat, gebrainstormd en gepland wordt om de samenwerking en oplossingen uit te gaan werken.

Mijn mening over de bijeenkomst

Ik vind het een positieve ontwikkeling dat managers en medewerkers van het UWV serieus werk maken van de special doelgroep. De eerste stap is gezet om samen met doven en slechthorenden te zorgen dat de dienstverlening duidelijker en beter kan worden. Ik hoop dat hierdoor een betere samenwerking ontstaat en dat doven gelijke kansen krijgen met hun aanvragen of problemen met het UWV.