Gebaren- en schrijftolken en doven worden in de nabije toekomst door een computersysteem op basis van reisafstand aan elkaar gekoppeld, terwijl tolken vooralsnog op een digitaal prikbord volledig zelf konden kiezen welke klus ze wilden aanpakken. D66 vindt het nieuwe systeem een aantasting van de keuzevrijheid en wil dat de minister ingrijpt.

Doven en slechthorenden hebben recht op een tolk, van overheidswege, en krijgen daar subsidie voor. Er is in principe een vrije markt van tolken; iedereen kan tolkdiensten leveren. Maar het UWV is in Nederland verantwoordelijk voor de uitvoering van de tolkvoorziening. Vooralsnog was Tolknet, met het prikbord-systeem, het door de overheid erkende bemiddelingsbureau.

Digitaal loket

Die situatie wordt nu anders. De uitvoeringsorganisatie maakte in januari bekend dat de tolkvoorziening de komende jaren wordt gegund aan de club achter Tolkcontact. Als eerste stap gaan partijen samen één digitaal loket realiseren.

,,In het systeem waar we nu afscheid van nemen, hebben doven en tolken volledig de vrijheid om voor elkaar te kiezen”, vertelt tolk Nederlandse Gebarentaal Merlin Dik. ,,Maar het nieuwe systeem kijkt vooral naar klussen die zo dichtbij mogelijk zijn, om de kosten binnen de perken te houden. Terwijl ik als zelfstandig ondernemer door het hele land werk.” Ze plaatste op Facebook een oproep over deze kwestie en kreeg ontzettend veel ondersteunende reacties van tolken en gebruikers.

Op de website van Tolkcontact, het nieuwe erkende bureau, staat inderdaad: ,,De lijst met passende tolken die overblijft, sorteren we op reisafstand tot de opdrachtlocatie en vervolgens benaderen we deze tolken. Op die manier proberen we de best passende tolk op een zo kort mogelijke reisafstand te vinden.”

Prikbord-functie

Volgens Dik kan de prikbord-functie van het oude systeem het best worden meegenomen in het nieuwe systeem. Ook Kamerlid Vera Bergkamp wil dat minister De Jonge (Volksgezondheid) in gesprek gaat met alle betrokkenen om te kijken of er toch een systeem kan komen met keuzevrijheid voor mensen die gebruik willen maken van bemiddeling.

Bergkamp: ,,Voor D66 is het belangrijk dat een dove of slechthorende keuzevrijheid heeft om zelf een tolk te selecteren. Het gaat vaak om persoonlijke situaties, zoals een bezoek naar de huisarts of naar een crematie gaan, waarbij een klik belangrijk is. Nu is er straks een systeem waarbij een organisatie dat voor jou bepaalt, op basis van harde gegevens. En dit is juist echt mensenwerk.”

Vandaag heeft de Tweede Kamer gesproken over de tolkenvoorziening met de bewindsman. Die beloofde het gesprek aan te gaan met de betrokken organisaties over de ervaren problemen met het nieuwe systeem.

Vera Bergkamp (D66) over het nut van een goede tolkenvoorziening:Het gaat vaak om persoonlij­ke situaties, zoals een bezoek naar de huisarts of naar een crematie gaan, waarbij een klik belangrijk is.

bron: AD.nl